top of page

Dokumenty niepodległości


W okres niepodległego bytu państwowego Siedlce, poprzez rolę, jaką pełniły w rosyjskiej administracji gubernialnej, wchodziły jako centrum Podlasia, ważny ośrodek kulturalny, oświatowy, komunikacyjny i administracyjny, a przede wszystkim religijny (siedziba diecezji podlaskiej) i wojskowy (Garnizon WP), dla okalających je powiatów (siedlecki, garwoliński, łukowski, sokołowsko-węgrowski) i dekanatów Kościoła katolickiego. Silnie zaznaczyła tu swoją obecność POW, która pod koniec I wojny światowej skupiała niemal 1,5 tys. członków i współpracowników, kwitło życie polityczne. Największą popularnością cieszyła się narodowa demokracja, ruch ludowy i socjalistyczny.


Wraz z opuszczeniem regionu przez niemiecką administrację okupacyjną ciężar zapewnienia obsługi społeczeństwa i zapewnienia mu bezpieczeństwa w trudnym powojennym okresie podjęły samorządy i istniejące lub masowo tworzone wówczas organizacje społeczne, w tym straże obywatelskie i milicje ludowe, wspieranie przez wojsko. Z miesiąca na miesiąc coraz większy ciężar zaczęły brać na siebie nowe organa polskiego państwa i reprezentanci społeczeństwa, co pokazać ma ambicje niniejsze wydawnictwo. Jego celem jest ukazanie kształtowania się polskiej państwowości, która nie pojawiła się nagle, lecz budowana była wysiłkiem wielu ludzi na niezliczonych płaszczyznach społeczno-politycznego, gospodarczego, kulturalnego i religijnego działania, uwiecznionym w dokumentach archiwalnych. To one najlepiej pokażą budowę zrębów polskiej administracji, struktur zapewniających bezpieczeństwo i porządek publiczny w momencie zaniku okupacyjnych organów, znaczenie czynu bojowego, polityki wobec obcokrajowców, jeńców i emigrantów, atmosferę pierwszych wyborów powszechnych, wojny z najazdem bolszewickim, wreszcie życie codzienne mieszkańców Podlasia. Przedział chronologiczny prezentowanych dokumentów obejmuje lata 1915-1921, a więc od pojawienia się pierwszych oznak formalnie odradzającej się polskości w regionie siedleckim do utrwalenia bytu Niepodległej po odparciu bolszewickiej inwazji.



Album można nabyć w Archiwum Państwowym w Siedlcach

lub pobrać w wersji cyfrowej TUTAJ.

Featured Posts
Archive
Follow Us
  • Facebook Basic Square
bottom of page